Witamina K – dlaczego jest nam niezbędna?

Witaminę K odkryto w 1929 roku. A wszystko zaczęło się od obserwacji…kurcząt. Otóż okazało się, że kurczęta, w których karmie zabrakło zielonych części roślin, mają krwawe wybroczyny i zmniejszoną krzepliwość krwi. Od tego czasu naukowcy udowodnili, ze witamina K ma również inne, bardzo ważne funkcje do spełnienia w ludzkim organizmie.

Witamina K – występowanie

Znajdziemy ją w zielonych częściach roślin, jak: brokuły, brukselka, rzodkiew, jarmuż, szpinak oraz w owocach kiwi, awokado i winogronach. Poza tym występuje w olejach roślinnych (oliwa z oliwek, olej rzepakowy, olej sojowy). Zawierają ją także żółtka jaj, masło i ser. Okazuje się również, że źródłem witaminy K są…nasze jelita, bo bakterie które je zamieszkują potrafią ją syntetyzować. Dlatego tak ważne jest zadbanie o prawidłową mikroflorę jelit. Jakie zadania ma do spełnienia witamina K?

Witamina K – rola w organizmie

Odpowiada za prawidłową krzepliwość krwi, ponieważ bierze udział w powstawaniu białek, które są niezbędne w tym procesie. To dzięki tej właściwości witamina K nazywana jest „witaminą krzepnięcia”.
Bierze udział w procesie mineralizacji tkankowej w ścianach naczyń krwionośnych (hamuje powstawanie zwapnień) oraz kości, bo również odgrywa ważną rolę w syntezie białek koniecznych do tych procesów.
Ma też swój udział w metabolizmie wapnia, podobnie jak witamina D. Działa przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo.

Witamina K – wpływ na zdrowie

Oprócz ogromnego wpływu na krzepnięcie krwi, witamina K może zapobiegać również osteoporozie. Udowodniono bowiem, że u kobiet niezależnie od ich wieku, niedobór witaminy K łączy się ze zmniejszoną gęstością mineralną kości, co może prowadzić właśnie do osteoporozy.

Powstają również liczne badania naukowe, które koncentrują się na wpływie witaminy K na choroby związane w wapnieniem naczyń, jak miażdżyca. Otóż u osób, które przyjmują witaminę K, naukowcy zaobserwowali zmniejszenie postępu zmian miażdżycowych w naczyniach krwionośnych. Co świadczy o pozytywnym wpływie witaminy K także na układ krążenia.

Witamina K – skutki nadmiaru i niedoboru

Witamina K należy do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Co znaczy, że do skutecznego wchłaniania potrzebuje obecności tłuszczów. Ponadto nasz organizm może ją magazynować w tkance tłuszczowej i w wątrobie. W związku z tym chociaż nie powinien grozić nam niedobór tej witaminy, to jednak, niestety, wciąż się zdarza.

Jakie są skutki niedoboru witaminy K?

Oczywiście problemy z krzepliwością krwi i wynikające z tego utrudnione gojenie się ran. W związku z wpływem witaminy K na mineralizację kości, jej niedobory mogą również prowadzić do złamań kości z powodu osteoporozy. Na niedobór witaminy K są szczególnie narażone noworodki, ponieważ nie mają mikroflory bakteryjnej w jelitach.

A czym grozi nadmiar?

Ponieważ jest magazynowana w wątrobie, to nadmiar witaminy K może wpływać właśnie na zaburzenia w funkcjonowaniu tego organu.

Jak możemy zadbać o właściwy poziom witaminy K?

Oczywiście pamiętajmy o zdrowej i zróżnicowanej diecie oraz o…jelitach. Zadbajmy o to, by na naszym stole znalazły się fermentowane produkty mleczne, kiszonki, warzywa, owoce i pełnoziarniste zboża. Te właśnie produkty odżywiają mikroflorę jelitową, która jak wiemy zajmuje się m.in. wytwarzaniem witaminy K.

Bibliografia:

• Kucharz E., Stajszczyk M., Kotulska A., Brzosko M. i wsp., Rola witaminy K2 w metabolizmie kości i innych procesach patofizjologicznych — znaczenie profilaktyczne i terapeutyczne, Forum Reumatol. 2018, tom 4, nr 2, 71–86 Copyright © 2018 Via Medica ISSN 2450–3088.
• Ostrowicz A., Rola i znaczenie witaminy K w organizmie człowieka, http://treepharma.pl/wp-content/uploads/2016/02/Rola-i-znaczenie-Witaminy-K-w-organizmie.pdf (dostęp: 30.09.2019)
• Simes D., Viegas C., Araújo N., Marreiros C., Vitamin K as a Powerful Micronutrient in Aging and Age-Related Diseases: Pros and Cons from Clinical Studies, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31450694 (dostęp: 30.09.2019).
• Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu, red. J. Gawęcki, Warszawa 2011, Wydawnictwo Naukowe PWN.