Trądzik – objawy i leczenie

Czarne wągry, białe zaskórniki, zapalne krostki, grudki, to wszystko są objawy tego samego schorzenia, czyli trądziku. I co najważniejsze nie jest to przypadłość jedynie nastolatków. Chociaż zdecydowanie częściej występuje u młodych ludzi, to właściwie trądzik może dotknąć każdego.

Co to są czarne wągry?

Czy zaskórniki i wągry oznacza to samo schorzenie? I tak i nie, drobne, białe kropki jakie czasami pojawiają się na skórze są tzw. zaskórniki zamknięte. Z kolei mało estetyczne, czarne kropki to tzw. zaskórniki otwarte i je właśnie nazywamy czarnymi wągrami.

Zaskórniki powstają, gdy dochodzi do zastoju sebum i rogowacenia ujść mieszków włosowo-łojowych znajdujących się w skórze właściwej. To właśnie w mieszkach zachodzi proces rogowacenia, kiedy to obumierają stare komórki (czyli keratynocyty) i powstają nowe. Tak właśnie tworzy się warstwa zrogowaciała naskórka, która ulega złuszczaniu. Jeżeli do tego dochodzi nadmierna produkcja sebum, to mamy gotowe problemy z cerą. Bowiem złuszczające się keratynocyty połączone z sebum zapychają ujścia mieszków włosowych, co prowadzi do powstania zaskórników, w tym czarnych wągrów.

Co ma wpływ na powstanie czarnych wągrów?

Na to, czy pojawią się zaskórniki, wągry bądź grudki, czyli objawy trądziku ma wpływ wiele czynników. Należą do nich czynniki genetyczne, nadmierna produkcja sebum, zmiany hormonalne, bakterie (zwłaszcza Propionibacterium acnes). Do powstania trądziku przyczynia się również zanieczyszczone środowisko, zła dieta, stres, niewłaściwe kosmetyki, a nawet niektóre leki.

Czarne wągry, zapalne krosty – ja sobie z nimi poradzić?

Na szczęście dzięki zastosowaniu odpowiedniego leczenia, możemy sobie skutecznie poradzić z trądzikiem. A metoda leczenia? Wszystko zależy od stopnia nasilenia zmian, ale generalnie najważniejszym celem jest zmniejszenie łojotoku, zahamowanie rozwoju bakterii oraz zapobieganie rogowaceniu skóry.

Przy łagodnych zmianach stosuje się leczenie miejscowe, przy pomocy takich preparatów, jak antybiotyki (erytromycyna czy klindamycyna), kwas azelainowy czy pochodne witaminy A, nadtlenek benzoilu.

• Nadtlenek benzoilu skutecznie zwalcza bakterie, przeciwdziała nadmiernemu rogowaceniu naskórka, co redukuje zaskórniki oraz hamuje produkcję sebum.
• Kwas azelainowy hamuje wydzielanie sebum i nadmierne rogowacenie naskórka, hamuje wzrost bakterii, działa złuszczająco i przeciwzapalnie; przy dłuższym stosowaniu hamuje powstawanie blizn.
• Pochodne witaminy A, czyli retinoidy (tretinoina, adapalen i tazaroten), łagodzą stan zapalny i zmniejszają ilość zaskórników, wpływają również na proces złuszczania się mieszków włosowych. Związki te stosuje się w leczeniu umiarkowanych i ciężkich postaci trądziku.

Oprócz leczenia miejscowego, w cięższych odmianach trądziku stosuje się tzw. leczenie ogólne. Wtedy też włącza się takie antybiotyki, jak: tetracyklina, erytromycyna, kotrimoksazol. Związki te działają przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie i przeciwłojotokowo, a skuteczna antybiotykoterapia trwa przeważnie ok. 6 miesięcy.

Czarne wągry – pielęgnacja cery trądzikowej

Cera problematyczna wymaga specjalnego traktowania. Zdecydowanie trzeba wybierać kosmetyki przeznaczone do pielęgnacji cery tłustej lub trądzikowej. W składzie takich kosmetyków znajdziemy substancje działające przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, kosmetyki te mają za zadanie nawilżać i koić skórę. Dobrze, gdy w składzie kosmetyków przeciwtrądzikowych znajdziemy:

• cynk, który pochłania nadmiar sebum i działa przeciwzapalnie;
• siarkę, która oczyszcza, delikatnie złuszcza i działa antybakteryjnie, wysuszająco, przeciwzapalnie, ściągająco;
• olejek z drzewa herbacianego, który z kolei działa na bakterie Propionibacterium acnes, zmniejsza wydzielanie sebum.

O cerę trądzikową pomogą też zadbać zabiegi wykonywane w gabinetach kosmetycznych. Na problemy z wypryskami, zaskórnikami bądź wągrami pomagają takie zabiegi, jak oczyszczanie twarzy, mikrodermabrazja, peeling kawitacyjny bądź peelingi chemiczne.

Na cerę ma też wpływ dieta

Cerze skłonnej do trądziku szkodzą: tłuste, przetworzone jedzenie oraz ostre przyprawy i czekolada. Dlatego oprócz leczenia, pielęgnacji i zabiegów kosmetycznych dobrze jest też zadbać o zdrową, dobrze zbilansowaną dietę pełną warzyw, owoców, zdrowych tłuszczy roślinnych i pełnoziarnistych węglowodanów.

Bibliografia:

• Janda K., Chwiłkowska M., Trądzik pospolity – etiologia, klasyfikacja, leczenie, https://www.researchgate.net/profile/Katarzyna_Janda2/publication/280491238_Ac_ne_vulgaris_-_aetiology_classification_treatment/links/55b63e1108ae9289a08aafa4/Ac-ne-vulgaris-aetiology-classification-treatment.pdf (dostęp: 08.09.2020).
• https://apteline.pl/artykuly/cera-tradzikowa-jak-dbac-o-cere-tradzikowa-i-jakich-kosmetykow-uzywac
• http://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/02/ke2016.5-5.pdf