Metody badania ekstraktów roślinnych

Metody badania ekstraktów roślinnych

HPLC, TLC, UV, co oznaczają te tajemnicze skróty? To metody, które służą do badania ekstraktów roślinnych. Pozwalają na poznanie ich składu i możliwości leczniczych, udowadniają, że leki roślinne potrafią zdziałać wiele, nie tylko jako dodatek do terapii…

Rośliny nie tylko produkują dla nas życiodajny tlen. Przede wszystkim są źródłem wielu substancji aktywnych. Związki takie jak węglowodany, białka, tłuszcze to jedynie ich niewielka część. Z punktu widzenia wpływu roślin na nasze zdrowie niezwykle ważne są inne związki, takie które pomagają przetrwać roślinom w niesprzyjających warunkach środowiska. Właśnie te substancje cechują się wysoką aktywnością biologiczną i ogromnymi możliwościami leczniczymi. Nie na darmo przecież leki roślinne są stosowane z powodzeniem zarówno w medycynie, jak i w fitoterapii. Skąd o tym wiemy?

Kiedyś uczeni, aby potwierdzić właściwości lecznicze danej rośliny, przez wiele lat mozolnie obserwowali jej wpływ na zdrowie, a następnie skrupulatnie zapisywali swoje wnioski. Obecnie z pomocą przychodzi nam nauka i jej nowoczesne sposoby. Farmakognozja to nauka, która zajmuje się badaniem roślin leczniczych.

HPLC, TLC, UV – metody badania ekstraktów roślinnych

Aby potwierdzić skuteczność substancji aktywnej zawartej w roślinie musimy ją na początku w tej roślinie odnaleźć. Jakie metody nam w tym pomagają? Przede wszystkim analiza ekstraktów roślinnych przy pomocy metod chromatograficznych i spektroskopowych.

Analiza składu ilościowego i jakościowego ekstraktu roślinnego to podstawa, by poznać jego właściwości biologiczne. Jak podkreślają specjaliści w tym temacie, ze względu na ogromną różnorodność chemiczną związków znajdujących się w roślinach, nie jest to zadanie łatwe.



Chromatografia cieczowa – pozwala na analizę jakościową i ilościową ekstraktów roślinnych. Do najbardziej skutecznych metod należą, często stosowane zamiennie techniki:

  • HPLC – wysokosprawna chromatografia cieczowa oraz
  • TLC, HPTLC – chromatografia planarna, te techniki są mniej czułe niż HPLC. Jednak są często stosowane ze względu na swoje zalety, jakimi m.in. są: prosta aparatura, możliwość badania nawet kilkunastu próbek jednocześnie czy możliwość powiązania z innymi technikami.

Zastosowania metod chromatografii cieczowej

  • izolacja związków występujących w ekstraktach,
  • badania identyfikacyjne z zastosowaniem metod chemicznych, w porównaniu do występujących w literaturze wzorców,
  • badania jakościowe i ilościowe związków czynnych, które potwierdzą z jakim konkretnie związkiem mamy do czynienia oraz jaka jest jego jakość.

Metody spektroskopowe z kolei służą do badań nad strukturą związków znajdujących się w ekstraktach roślinnych. Stosuje się je razem z chromatografią, szczególnie gdy mamy do czynienia z nowymi, nieznanymi związkami. Do technik tych należą:

  • Spektroskopia w nadfiolecie (UV), tą metodą możemy oznaczać zarówno substancje organiczne, jak i nieorganiczne, technika UV wykorzystuje przejścia energetyczne zachodzące w cząsteczkach, które jest spowodowane przez absorpcją promieniowania elektromagnetycznego w zakresie nadfioletu.
  • Spektroskopia w podczerwieni (IR).
  • Spektrometria masowa.
  • Magnetyczny rezonans jądrowy.

Metody takie jak HPLC, TLC czy UV służą do analizy substancji aktywnych, jakie znajdują się w ekstraktach roślinnych. Pozwalają na odkrycie nowych i pomagają w badaniach nad substancjami, które już znamy i niewątpliwie korzystnie wpływają na rozwój fitoterapii.

Bibliografia:

  • Krauze-Baranowska M., Malinowska I., Zastosowanie metod chromatograficznych i spektroskopowych w analizie fitochemicznej wybranych surowców roślinnych (cz. I i II), https://tiny.pl/7frzh, https://linkd.pl/skr2 (dostęp: 29.07.2020).
  • https://pl.wikipedia.org/wiki/Spektrofotometria
Kliknij aby ocenić!
[Głosów: 3 Średnia: 5]