Dieta wegetariańska – wady i zalety

Dieta wegetariańska – wady i zalety



Wegetarianizm, czyli dieta, która wyklucza mięso to nie wynalazek świata zachodniego. Pochodzi z Indii i krajów Bliskiego Wschodu, a oprócz specjalnej diety zaleca aktywność fizyczną oraz rezygnację z alkoholu i tytoniu. Dlaczego wegetarianizm? Bardzo często o zmianie diety decydują względy zdrowotne, ale nie mniej ważne są powody etyczne i ekologiczne. Jakie są plusy i minusy diety wegetariańskiej?

Wegetarianizm niejedno ma imię

Trudno jest mówić ogólnie o zaletach i wadach wegetarianizmu, gdyż mamy kilka jego odmian. Diety wegetariańskie z założenia odrzucają jedzenie mięsa, w tym ryb i owoców morza, ale mogą się między sobą różnić poglądem na inne produkty.

  • Dieta laktoowowegetariańska, na tej diecie, oprócz oczywiście pokarmów pochodzenia roślinnego, można jeść jaja, miód i przetwory mleczne, co sprawia, że zmniejsza się ryzyko wystąpienia niedoborów pokarmowych.
  • Dieta laktowegetariańska, która wprawdzie wyklucza z diety wszystkie pokarmy pochodzenia zwierzęcego, ale pozwala na mleko i jego przetwory.
  • Owowegetarianizm, tutaj dla odmiany je się jajka, ale z jadłospisu wyrzuca się mleko.
  • Dieta semiwegetariańska, inaczej półwegetariańska, która dopuszcza jedzenie ryb, a nawet drobiu (niewielkie ilości). Z tego właśnie powodu niektórzy nie uznają jej za dietę wegetariańską. Za to bardzo podoba się dietetykom, gdyż dostarcza organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych.
  • Dieta wegańska również jest odmianą diety wegetariańskiej i jest zdecydowanie bardziej restrykcyjna niż wspomniane powyżej diety. Weganie nie jedzą żadnych pokarmów pochodzenia zwierzęcego, w tym jaj, mleka i jego przetworów, również miodu.
  • Frutarianizm, frutarianie odrzucają pokarmy pochodzenia zwierzęcego, ale również owoce i warzywa, których pozyskanie zabija roślinę (np. sałata), jedzą głównie owoce. Jest to dieta bardzo restrykcyjna i zdecydowanie nie jest polecana przez dietetyków.

Plusy diety wegetariańskiej

Nie da się ukryć, że jemy za dużo produktów pochodzenia zwierzęcego. I co się z tym wiąże, za dużo w naszej diecie nasyconych kwasów tłuszczowych, masła, żywności przetworzonej, czyli czynników które prowadzą prosto do chorób cywilizacyjnych. Diety wegetariańskie odrzucają mięso, proponują za to duże ilości owoców, warzyw i białko pochodzenia roślinnego. Co jeszcze przemawia za dietą wegetariańską?



  • niska zawartość tłuszczu i nasyconych kwasów tłuszczowych,
  • więcej tłuszczy roślinnych,
  • niska wartość energetyczna, a co się z tym wiąże – niższa masa ciała,
  • brak lub bardzo mało cholesterolu, mniejsze ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia,
  • duże ilości błonnika i węglowodanów złożonych,
  • brak niebezpiecznych związków jakie możemy znaleźć w mięsie: antybiotyków, leków weterynaryjnych.

Minusy diety wegetariańskiej

Jeżeli dieta wegetariańska jest źle zbilansowana i nie zadbamy w niej o dobrej jakości białko roślinne (np. rośliny strączkowe) oraz o odpowiednią podaż energii, to mogą pojawić się problemy zdrowotne.

  • zbyt mała wartość energetyczna, co prowadzi do problemów z pokryciem zapotrzebowania na energię,
  • zbyt mało pełnowartościowego białka, ponieważ najlepsze pod względem odżywczym jest białko zwierzęce,
  • deficyt witaminy B12 i D oraz wapnia, żelaza i cynku.

Zostać wegetarianinem, czy jednak nie?

Każdy musi sobie znaleźć sam odpowiedź na to pytanie. Na pewno wegetariański jadłospis musi być urozmaicony i … świadomy. Nie wystarczy wyrzucić z jadłospisu mięso i jego przetwory, trzeba je jeszcze mądrze zastąpić. Dieta wegetariańska musi być dobrze zbilansowana. Trzeba zadbać, by znalazło się w niej dobrej jakości białko roślinne (soja, soczewica). Dobrym pomysłem jest dieta laktoowowegetariańska, która pozwala na mleko i jego przetwory oraz jajka. Dzięki temu nie ma większego problemu z pełnowartościowym białkiem. Co do niedoborów witamin i składników mineralnych, to wegetarianie mogą rozważyć rozsądną suplementację.

Bibliografia:

  • Pyrzyńska E., Dieta wegetariańska w świetle zasad prawidłowego odżywiania – postawy i zachowania wegetarian w Polsce, https://www.researchgate.net/publication/312085568_Dieta_wegetarianska_w_swietle_zasad_prawidlowego_odzywiania_-_postawy_i_zachowania_wegetarian_w_Polsce (dostęp: 03.08.2020).
  • https://dietetycy.org.pl/korzysci-i-zagrozenia-stosowania-diety-wegetarianskiej/
  • https://www.mp.pl/pacjent/dieta/diety/zdrowe_diety/74452,zalecenia-zywieniowe-dla-wegan-i-wegetarian
Kliknij aby ocenić!
[Głosów: 2 Średnia: 5]